HASAN EFE BÜKE 9E

 

Çanakkale Savaşı: Türk Milletinin Zaferi ve Dünya Tarihindeki Yeri

Çanakkale Savaşı, 1915 yılında Osmanlı İmparatorluğu ve müttefikleri ile İtilaf Devletleri arasında, Çanakkale Boğazı ve Gelibolu Yarımadası çevresinde gerçekleşen tarihi bir çatışmadır. Bu savaş, sadece Türkiye’nin tarihini değil, dünya tarihini de derinden etkilemiştir. Çanakkale'nin, hem Türk halkı hem de dünya için taşıdığı önemin ne kadar büyük olduğunu anlamak için bu savaşın sebeplerine, sürecine ve sonuçlarına göz atmak gereklidir.

Çanakkale Savaşı: Nedenleri ve Öncesi

Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı'nın bir parçasıdır. İtilaf Devletleri (İngiltere, Fransa, Rusya ve diğer müttefikler), Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflığını fırsat bilerek, İstanbul'u ve Osmanlı'nın başkenti olan Konstantinopolis'i (günümüz İstanbul'u) ele geçirmeyi amaçlamışlardır. Bunun için, Çanakkale Boğazı'nı geçmek, İstanbul'a giden deniz yolunu açmak ve Osmanlı'nın savaş gücünü kırmak istemişlerdir. Ayrıca, Rusya’ya yardımların gönderilebilmesi için bu boğazın kontrolü şarttı.

İtilaf Devletleri, boğazın güvenli geçişini sağlamak ve Osmanlı'yı saf dışı bırakmak amacıyla, denizden ağır bombardımanla başlamak istediler. Ancak, bu planlarının uygulanması pek de kolay olmadı.

Deniz Saldırısı ve İlk Başarısızlık

s

Çanakkale Savaşı'nın ilk aşaması, 19 Şubat 1915'te başlayan deniz saldırıları ile başlar. İtilaf Donanması, Çanakkale Boğazı'na girmeyi hedefleyerek, Osmanlı savunma hatlarını geçmeye çalıştı. Ancak, Osmanlı'nın hazırlıklı olduğu bu savunma, pek çok geminin batmasına, çoğunun da ciddi şekilde hasar görmesine yol açtı.

Osmanlı Donanması, boğazdaki mayınlar, kara bataryaları ve savunma hatlarıyla İtilaf Donanması'nı büyük kayıplara uğratmıştır. Çanakkale Boğazı’na girmeye çalışan gemiler, Osmanlı'nın kıyı savunmalarının ve coğrafi zorlukların etkisiyle geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu deniz saldırısının başarısız olması, İtilaf Devletleri'ni kara harekâtına yönlendirdi.

Kara Savaşı ve Geliolu Yarımadası’nda Büyük Çatışmalar

Denizden başarı sağlanamayan İtilaf

 Devletleri, bu kez kara harekâtı başlatmaya karar verdiler. 25 Nisan 1915'te, Anzaklar (Avustralya ve Yeni Zelanda birlikleri) ve İngilizler, Gelibolu Yarımadası’na çıkarma yaparak, Osmanlı kuvvetlerini bu bölgeden atmayı amaçladılar.

Ancak, bekledikleri kolay zaferi elde edemediler. Çanakkale'nin zorlu coğrafyasında, Türk askerleri büyük bir direniş gösterdi. Özellikle Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliği, savaşın kaderini değiştiren faktörlerden biri oldu.

Mustafa Kemal, savaşın en kritik anlarından birinde, 25 Nisan'da Conkbayırı'nda düşman ilerleyişini durdurdu. “Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum!” diyerek, askerlerine büyük bir cesaret aşıladı ve bu sayede Türk askerleri, savaşın kaderini değiştirecek bir zafer kazandı.

İtilaf Devletleri'nin planları başarısızlıkla sonuçlandı. Zorlu doğa koşulları, hastalıklar ve Osmanlı askerlerinin direnişi karşısında, büyük kayıplar verdiler. Savaş aylarca devam etti, ancak net bir sonuç alınamadı.

Savaşın Sonu ve Çanakkale Zaferi

1915 yılının Aralık ayında, İtilaf Devletleri'nin başarılı olamayacağı açıkça belli oldu ve 9 Ocak 1916'da, İngiliz ve Fransız birlikleri Gelibolu Yarımadası’ndan çekilmeye başladılar. Çanakkale Savaşı, Türk tarafı için büyük bir zaferle sonuçlandı. Bu zafer, Türk milletinin direncinin ve Mustafa Kemal Atatürk'ün askeri dehasının simgelerinden biri haline geldi.

Çanakkale Savaşı’nın Önemi ve Sonuçları

1. T
   ürk Milletinin Bağımsızlık Mücadelesi: Çanakkale Zaferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde halkın moral kaynağı oldu. Ayrıca, savaşın sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü hızlanırken, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi için büyük bir moral kaynağı oldu.

2. 
   T
3. 
   Mustafa Kemal Atatürk’ün Liderliği: Çanakkale Savaşı, Mustafa Kemal Atatürk'ün askeri lider olarak tanınmasını sağladı. Çanakkale'deki başarısı, ona ulusal bir kahramanlık kazandırdı ve Kurtuluş Savaşı'nda liderlik rolünü güçlendirdi.

   
   
   

4.  Dünya Savaşına Etkileri: Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı’nın gidişatını değiştirdi. Osmanlı'nın savaşa dahil olması, savaşın doğasını etkiledi ve İtilaf Devletleri’nin planlarını bozdul

5. 
   

6. Anzaklar ve Uluslararası İlişkiler: Çanakkale, Avustralya ve Yeni Zelanda için de büyük bir anlam taşır. Bu ülkeler için Çanakkale, ulusal kimliklerini şekillendiren, tarihsel olarak önemli bir olaydır. Her yıl 25 Nisan’da "Anzak Günü" törenleriyle bu savaş anılır.

Çanakkale Savaşı’nın Mirası

Bugün Çanakkale, sadece Türkiye için değil, tüm dünya için büyük bir anlam taşır. Gelibolu Yarımadası, savaşın izlerini taşıyan birçok şehitlik, anıt ve müze ile donatılmıştır. Türk ve yabancı ziyaretçiler, her yıl bu alana gelerek, Çanakkale Savaşı’nda hayatını kaybeden askerleri anmakta ve bu tarihi olayı hatırlamaktadırlar.

Çanakkale, bir milletin direnişi, bir liderin dehası ve çok uluslu bir çatışmanın merkezi olmasının ötesinde, insanlık tarihinin önemli dönüm noktalarından biridir. Bu savaş, milletlerin özgürlük için verdiği mücadeleyi, barışın ne kadar kıymetli olduğunu ve tarihin nasıl şekillendiğini gösteren derin bir anlam taşır

resul demir youtebe kanalı
https://www.kulturportali.gov.trHA